ODPADY: HISTORIA I PRZEMIANY

W dzisiejszym szybko zmieniającym się świecie potrzeba zrównoważonych praktyk biznesowych stała się ważniejsza niż kiedykolwiek. Koncepcja gospodarki o obiegu zamkniętym zyskała znaczną uwagę jako rozwiązanie umożliwiające sprostanie wyzwaniom środowiskowym i stworzenie bardziej zrównoważonej przyszłości. Jednak wdrażanie strategii gospodarki o obiegu zamkniętym w środowisku biznesowym nie jest łatwym zadaniem. Wymaga to fundamentalnej zmiany w zachowaniach zarówno konsumentów, jak i przedsiębiorstw, co często jest zniechęcającym i złożonym procesem.

Gospodarka o obiegu zamkniętym to model produkcji i konsumpcji, który polega na udostępnianiu, wynajmowaniu, ponownym wykorzystywaniu, naprawianiu, odnawianiu i recyklingowaniu istniejących materiałów i produktów tak długo, jak to możliwe. W ten sposób wydłuża się cykl życia produktów. W praktyce oznacza to ograniczenie odpadów do minimum. Kiedy życie produktu dobiega końca, materiały z których się składa są w miarę możliwości zatrzymywane w gospodarce dzięki recyklingowi. Można je wielokrotnie wykorzystywać, tworząc w ten sposób dodatkową wartość.

Jest to odejście od tradycyjnego, liniowego modelu ekonomicznego, który opiera się na schemacie weź-wyprodukuj-zużyj-wyrzuć. Model ten opiera się na dużych ilościach tanich, łatwo dostępnych materiałów i zużyciu energii.

Aby traktować recykling jako proces naszych czasów, koniecznie powinniśmy przyjrzeć się genezie odpadów. Podczas gdy w dawnych społeczeństwach odpady były niezwykle rzadkie i miały charakter głównie biologiczny, dziś mają zupełnie inne źródło – mogą to być odpady niebezpieczne, odpady z gospodarstw domowych, odpady budowlane, biodegradowalne i inne, które czynią je albo bezużytecznymi śmieciami albo cennym surowcem.

Fakty mówią same za siebie, gdy chcemy uzyskać wgląd w przeszłość i teraźniejszość odpadów:

PRZESZŁOŚĆ:

• 500 r. p.n.e. – Pierwsza Ustawa o Odpadach ustanowiona przez władze greckiego miasta Ateny. Prawo to mówiło, że odpady muszą być transportowane co najmniej jedną milę od bram miasta.
• 1515 r. – Zapisy ze Stafford v. Avon pokazują, że ojciec Szekspira został ukarany grzywną za zaśmiecanie ulicy.
• 1757 r. – W Stanach Zjednoczonych Benjamin Franklin założył w Filadelfii pierwszą miejską instytucję, świadczącą usługę czyszczenia ulic. Mniej więcej w tym samym czasie amerykańskie gospodarstwa domowe zaczęły zakopywać swoje śmieci, zamiast wyrzucać je przez okna i drzwi swoich domów.
• 1776 r. – Pierwszy recykling metali miał miejsce, gdy posąg króla Jerzego III w Nowym Jorku został przetopiony i zamieniony w kruszec.
• 1870 r. – Francja – Ludwik Pasteur udowodnił związek między higieną a zdrowiem publicznym.
• 1885 r. – Pierwsza spalarnia zbudowana w USA.
• 1904 r. – Otwarcie pierwszych zakładów recyklingu aluminium w Cleveland i Chicago.
• Na przełomie lat 30-tych XX wieku rozpoczęto produkcję tworzyw sztucznych z produktów chemicznych na bazie ropy naftowej. Produkcja tworzyw sztucznych rosła powoli przez następne 20 lat, by osiągnąć szczyt w latach 50.

TERAŹNIEJSZOŚĆ:

• W światowych oceanach jest 6 razy więcej cząsteczek plastiku niż zooplanktonu.
• Jeżeli ułożysz plastikowe kubki wyprodukowane w ciągu zaledwie 1 dnia w linii prostej, to okrąży ona Ziemię wzdłuż równika.
• Obecnie ludzkość zużywa rocznie prawie 1 bilion (1 000 000 000 000) toreb polietylenowych.
• Co roku w UE powstaje 2,5 mld ton odpadów.
• Każdy Europejczyk produkuje średnio około 500 kg odpadów rocznie.

Zmiana zachowań konsumentów i firm na dużą skalę jest niezwykle trudna. Badania pokazują, że konsumenci potrzebują pomocy, aby przejść od zamiaru do działania. Gdy angażujemy się w tę ścieżkę ku bardziej zrównoważonej przyszłości, niniejszy Przewodnik służy jako odskocznia ułatwiająca przekształcenie intencji w konkretne działania. Zapewnia firmom wiedzę, narzędzia i inspirację, aby sprostać wyzwaniom związanym z przejściem na gospodarkę o obiegu zamkniętym, ostatecznie przyczyniając się do zdrowszej planety i bardziej odpornego krajobrazu biznesowego. Razem możemy przekształcić nasze systemy gospodarcze, wspierać zrównoważony wzrost i stworzyć świat, w którym ilość odpadów jest minimalizowana, zasoby są maksymalizowane, a dobro ludzi i planety leży u podstaw wszystkich decyzji biznesowych.

Image: Gabrovo Municipality, “Spring clean-up of unauthorized dumps” campaign

https://gabrovo.bg/bg/news-article/6741