3. PONOWNE WYTWARZANIE PAPIERU

Zbiórka i recykling odpadów papierowych pochodzących z gospodarstw domowych są w UE stosunkowo stabilne. Jeszcze kilkadziesiąt lat temu np. zbiórka papieru w szkołach sprawdzała się jako narzędzie edukacji ekologicznej. W ponownym wykorzystaniu i recyklingu odpadów papierowych infrastruktura przetwarzania odpadów w gospodarstwach domowych nigdy nie napotkała takich przeszkód jak w przypadku odpadów z tworzyw sztucznych na początku XXI wieku, czy obecnie w przypadku odpadów ze szkła. Produkcja papieru jest działalnością mocno obciążającą środowisko, gdyż m.in. zużywa duże ilości wody i dodatków. Najważniejszym problemem jest oczywiście niszczenie lasów, które dostarczają podstawowy surowiec.

Do produkcji papieru potrzebne są włókna roślinne, które pozyskuje się najczęściej z drewna i słomy pszennej. Surowce te nazywane są włóknami pierwotnymi, natomiast te produkowane z odpadów papierowych lub tekstyliów nazywane są włóknami wtórnymi. W recyklingu papieru przoduje produkcja papieru opakowaniowego. Wyroby z tektury i papieru falistego (np. pudełka, torby papierowe) są produkowane prawie w całości (95-98%) z odpadów papierowych. Z makulatury można wytwarzać również papiery sanitarne (papier toaletowy, chusteczki higieniczne, ręczniki papierowe), papier do pisania, zeszyty, tacki na jajka. Po mechanicznym rozdarciu i rozbiciu odpadów na włókna, dodaje się gips i wodę, prasuje i suszy, aby uzyskać przyjazne dla środowiska płyty gipsowo-kartonowe, które znajdują szerokie zastosowanie w budownictwie.

Pierwszym etapem obróbki kłód dostarczonych do zakładu papierniczego jest przygotowanie masy drzewnej. Rozpoczyna się ono od odarcia kory, co odbywa się przy pomocy maszyn korujących. Czynności te są oczywiście pomijane, jeśli jako surowiec do produkcji trafiają bale makulatury. Do rozdrobnionego drewna lub makulatury dodaje się dużą ilość wody. Oprócz wody, drewno jest rozwłókniane za pomocą różnych substancji chemicznych, a kolor papieru, który ma zostać wyprodukowany, jest wybielany za pomocą chloru lub nadtlenku wodoru. W fazie roboczej przesiewania płynny papier za pomocą tkaniny sitowej trafia do rzędu cylindrów, gdzie za pomocą różnych cylindrów prasujących odciągana jest z niego woda. W tym miejscu ustala się grubość papieru, a materiał zaczyna schnąć w wyniku utraty wody. W ostatnim etapie papier jest rozciągany, suszony i zwijany (ilustracja nr 9). W ten sposób staje się możliwy do ekonomicznego transportu jako surowiec (Szebenyi, 2021).

Inustracja nr 9. Surowiec papierowy w rolkach

(greendex.hu, 2022)

Selektywnie zebrane komunalne odpady papierowe trafiają najpierw do sortowni odpadów, gdzie poprzez ręczne lub mechaniczne sortowanie usuwane są różne nieodpowiednie materiały (folia plastikowa i/lub metale). Następnie są prasowane w bele o wadze setek kilogramów i transportowane do papierni w celu recyklingu. Opakowania i inne papiery “miękkie”, a także kartony papierowe są sortowane w sortowniach, dzięki czemu bele papieru o odpowiednim składzie trafiają już do zakładów przetwórczych. Sama tektura może być oczywiście wytwarzana poprzez ponowne wykorzystanie odpadów kartonowych.