3. REDYSTRYBUCJA PRODUKCJI
Redystrybucja produkcji (RDM) to koncepcja, która opisuje przewidywaną zmianę w produkcji, polegającą na odejściu od wielkoskalowych zakładów produkcyjnych na rzecz mniejszych, lokalnie zlokalizowanych, dostosowywanych do potrzeb jednostek produkcyjnych, w dużej mierze napędzanych przez nowe możliwości wynikające z cyfrowych technologii tworzenia.
Nie ma jasnej definicji, nie ma też konsensusu co do tego, co pociąga za sobą produkcja rozproszona. Nie zostały jeszcze określone korzyści płynące z tego modelu. Engineering and Physical Sciences Research Council określa go jako “lokalną produkcję dla lokalnych społeczności, zdolną do tworzenia produktów dostosowanych do potrzeb lub wielowariantowych; zrównoważoną efektywność wykorzystania zasobów oraz elastyczność/zwinność produkcji dostosowaną do krótkich czasów rozruchu”.
Charakterystycznymi aspektami RDM są:
- Zorientowany na ludzi: produkcja nie opiera się wyłącznie na technologii i maszynach, ale skupia się również na lokalnych sieciach i interakcjach społecznych;
- Przenosi produkcję na poziom bardziej lokalny, czy to regionalny, krajowy czy kontynentalny;
- Otwarte źródło, otwarte projektowanie powiązane z dzieleniem się praktykami, wiedzą i umiejętnościami. Idea otwartości przynosi więcej innowacji i pomysłów w przestrzeniach produkcyjnych i naprawczych;
- Personalizacja i dostosowanie do potrzeb klienta: dzięki temu, że produkcja odbywa się lokalnie, dostosowanie produktów do potrzeb klienta jest łatwiejsze, a komunikacja i dzielenie się pomysłami nie ogranicza się do komunikacji pisemnej.
Podczas gdy małe warsztaty i firmy zaczynają powstawać i działać w tym systemie, wiele wyzwań i ograniczeń powstrzymuje wdrożenie redystrybucyjnej produkcji i gospodarki cyrkularnej w szerszej perspektywie. Warto zauważyć, że te ograniczenia nie są unikalne dla tego konkretnego systemu, ale raczej odzwierciedlają szerszy zasób barier dla zrównoważonego rozwoju w przemyśle.
Głównym wyzwaniem dla wdrożenia RDM i gospodarki cyrkularnej jest skalowalność, niepewność, jak przejść od prototypów i małej produkcji do większych ilości. Związane z tym są kwestie zarządzania łańcuchem dostaw – zapleczem do przechowywania materiałów i produktów oraz wiedza na temat zarządzania produkcją.
Jednak nawet przy tych wyzwaniach, możliwości i zalety produkcji redystrybucyjnej są bardzo korzystne dla lokalnych społeczności i środowiska. Leżąca u podstaw ideologia otwartości i współpracy prowadzi do dzielenia się najlepszymi praktykami i narzędziami, dzięki czemu ogólne cele zrównoważonego rozwoju są łatwiejsze do osiągnięcia.