2. USŁUGI KONSERWACYJNE I STOSUNEK DO TRWAŁOŚCI

Ekologia i przemysł, które były przeciwko sobie przez długi czas, zaczęły ze sobą współpracować w koncepcji zrównoważonego rozwoju, aby przezwyciężyć problemy ekonomiczne, środowiskowe i społeczne, przed którymi stoi świat. Choć wciąż jeszcze nie na pożądanym poziomie, sytuacja ta dobrze rokuje na przyszłość. Efektem tej współpracy jest włączenie przez przedsiębiorstwa przemysłowe i firmy produkcyjne komponentu środowiska do swoich strategii, uwzględniających innowacyjne podejście do produkcji w kontekście ekologii przemysłowej i gospodarki cyrkularnej. Doprowadziło to do ewolucji podejścia z produktowego do systemowego produkt-usługa. Jednakże podejście to obejmuje konserwację, która jest naturalną usługą produktu, a nie usługą posprzedażową, potrzebną do utrzymania funkcjonalności produktu. Ogólnie rzecz biorąc, konserwację definiuje się jako połączenie wszystkich działań technicznych, administracyjnych i zarządczych w całym cyklu życia produktu, które mają na celu utrzymanie lub przywrócenie go do stanu, w którym może on spełniać swoją funkcję. Częstym błędem jest myślenie o konserwacji jako o „naprawianiu czegoś, gdy się zepsuje”. Niemniej jednak, jeśli coś się zepsuje, oznacza to, że konserwacja nie powiodła się. Ponieważ standardowe utrzymanie produktów bez pogorszenia jakości wymaga dodatkowego kosztu, ma to negatywny wpływ na klientów, co utrudnia przejście do podejścia opartego na systemach produktowo-usługowych [8]. Mimo, że wielu producentów idzie w kierunku optymalizacji produkcji poprzez stosowanie zasad oszczędnej produkcji, koszty utrzymania ruchu są dużym obciążeniem i stanowią około 40% całkowitych kosztów produkcji [9]. Jednocześnie sama klasyczna opieka nie obejmuje zrównoważonego podejścia. Różne wyzwania, takie jak te, doprowadziły do powstania nowych strategii w dziedzinie opieki, takich jak “oszczędne konserwacje” i “ekologiczne konserwacje” [8].

Jeśli jesteś producentem lub świadomym użytkownikiem, który uważa, że konserwacja jest ważna, pomocne będą informacje o koncepcji oszczędnych i ekologicznych konserwacji. Oszczędna konserwacja to proces identyfikowania, redukcji i eliminacji odpadów z działań konserwacyjnych. Jest to strategia konserwacji, która ma na celu zwiększenie wydajności, jednocześnie zmniejszając ilość odpadów w zarządzaniu produktami i systemami. Strategia konserwacji produktu powinna zostać opracowana na etapie projektowania. Istnieje powszechne błędne przekonanie, które twierdzi, że oszczędne konserwacje to tylko poboczne działanie lub efekt uboczny przyjęcia praktyk oszczędnej konserwacji. Jednak, aby odnieść sukces w oszczędnej produkcji, należy najpierw wdrożyć oszczędną konserwację. Oszczędna konserwacja opiera się na zastosowaniu metodologii w dziedzinie konserwacji i napraw produktów/maszyn/systemów [9].

Marnotrawstwo w konserwacji jest odwiecznym problemem z powodu mnóstwa nieefektywnych praktyk, takich jak: nadmierna konserwacja, niepotrzebny transport części zamiennych, powrót do centralnej lokalizacji po każdym zadaniu w celu odebrania nowych zleceń, marnowanie czasu na szukanie narzędzi i części zamiennych , spiętrzenie zleceń pracy spowodowane złym zarządzaniem zapasami, przedwczesną wymianą kosztownych części zamiennych, opóźnieniami i przestojami spowodowanymi powolnym przetwarzaniem lub nadmiernym przetwarzaniem, dodatkowymi wydatkami na korygowanie błędów serwisowych i napraw defektów itp. [9]. Dlatego stosowanie „odchudzonego” podejścia do utrzymania ruchu może przynieść znaczne udoskonalenia istotnych aspektów procesu produkcyjnego. Bez odpowiedniej konserwacji maszyny psują się, proces produkcyjny zatrzymuje się, plany krzyżują awarie, a żywotność sprzętu ulega skróceniu.

Oszczędna („szczupła”) konserwacja pomaga w bardziej efektywnym utrzymaniu przy użyciu mniejszej ilości zasobów.

Do oszczędnej konserwacji należy przestrzegać następujących 5 głównych zasad [9];

• Proaktywna strategia konserwacji: Nie polegaj na strategii pasywnej konserwacji, aby zmniejszyć koszty początkowe. Czekanie na awarię krytycznych aktywów przed ich naprawą/wymianą jest nieefektywne.
• System zarządzania konserwacją wspomagany komputerowo (CMMS): Oprogramowanie wspomagane komputerowo to dobra strategia zwiększania efektywności w zarządzaniu zleceniami roboczymi, planowaniu ogólnym, harmonogramie konserwacji, zarządzaniu rezerwami, budżetowaniu, zarządzaniu pracownikami i in.
• Aktualizowanie inwentarza zasobów: Posiadanie w pełni zaktualizowanego inwentarza wszystkich podstawowych zasobów jest niezbędne do utrzymania odchudzonej produkcji. Możesz go używać do planowania harmonogramów napraw, procesów zamawiania części zamiennych i przydzielania zespołów konserwacyjnych.
• Szkolenie i autonomia operatora: Nadzór ze strony kierowników konserwacji często prowadzi do spowolnień i nieefektywności w systemie konserwacji. Firmy i menedżerowie powinni przyjąć koncepcję zwiększonej autonomii w miejscu pracy w ramach oszczędnej konserwacji. Wymaga to zespołu wysoko wyszkolonych i wykwalifikowanych techników.
• Zmiana przywództwa i kultura oszczędności: Oszczędna konserwacja często wymaga znaczącej zmiany w sposobie zarządzania systemami – koncentrując się na zwiększonej autonomii na niższych szczeblach zamiast jawnej centralizacji władzy. Nie może to nastąpić bez fundamentalnej zmiany w podejściu do roli przywództwa.

Ilustracja nr. 3: Dwóch mechaników naprawiających samochód., Źródło: (freepik.com/author/serhiibobyk)

Zielona konserwacja jest próbą uczynienia opieki bardziej przyjazną dla środowiska poprzez wyeliminowanie wszystkich strumieni odpadów związanych z opieką [10]. Zielona konserwacja skupia się na integracji projektu produktu z procesem konserwacji w celu zminimalizowania negatywnego wpływu na środowisko. Sytuacja ta służy nie tylko czystszemu środowisku, ale także zdrowiu i bezpieczeństwu personelu zaangażowanego w produkcję [10].

Z drugiej strony, strategia ekologicznej konserwacji skupia się na wydajności. Poprawa praktyk w zakresie efektywności energetycznej i wykorzystanie odnawialnych źródeł energii poprawia jakość powietrza i zmniejsza emisję gazów cieplarnianych, które powodują zmiany klimatu. Obniża również bieżące koszty operacyjne poprzez zmniejszenie rachunków za energię elektryczną. Ekologiczna konserwacja to zasadniczo inwestycja w zrównoważony rozwój, polegająca na wprowadzaniu zmian podczas konserwacji. Na przykład wymiana lampy na nowy produkt o wysokiej efektywności energetycznej i długiej żywotności. Dodatkowo, ekologiczna konserwacja podkreśla, że części, które są wymieniane podczas konserwacji, są przeznaczone do recyklingu/ponownego użycia. Taki sposób myślenia pomaga zmniejszyć ilość odpadów środowiskowych i zachować zasoby naturalne [11].