1. KONTEKST

Przez długi czas, ludzie wierzyli, że recykling to najlepszy sposób na radzenie sobie z odpadami, aby chronić środowisko. Nie do końca się mylili, ponieważ istnieją z tego korzyści. Dzięki recyklingowi powstają miejsca pracy i zmniejsza się ilość zanieczyszczeń na wysypiskach śmieci, spalarnie zmniejszają potrzebę poświęcania ziemi i zasobów na tradycyjne metody utylizacji odpadów, zmniejszając również energię wykorzystywaną do produkcji towarów i podnosząc ogólną świadomość ekologiczną.

Jednak istnieją również pewne wady stosowania recyklingu jako metody ekologicznej, ponieważ recykling zużywa energię, może prowadzić do zanieczyszczenia, jest kosztowny i daje ludziom poczucie, że robią już wszystko, co mogą zrobić w sprawie odpadów, co prowadzi z kolei do nadmiernej konsumpcji.

Ludzie muszą zmienić swój sposób myślenia, stosując inne sposoby bycia bardziej ekologicznym, takie jak ograniczenie konsumpcji i ponowne wykorzystanie produktów, dające odpadom drugie życie.

Taki jest cel Gospodarki Cyrkularnej (GC). GC to strategiczna koncepcja oparta na redukcji, ponownym użyciu, odzysku i recyklingu materiałów i energii, zastępująca koncepcję „końca życia” produktu w gospodarce liniowej nowymi przepływami cyrkularnymi, polegającymi na ponownym użyciu, odtworzeniu i renowacji, w zintegrowanym procesie.

W ten sposób odpady – wszelkie substancje wyrzucane po pierwotnym wykorzystaniu, które są bezwartościowe, wadliwe lub uważane za bezużyteczne – mogą mieć drugie życie i zostać uznane za zasób. Odpady jako zasoby są łatwo dostępne, ekonomicznie wykonalne i mogą pomóc zaspokoić ludzkie potrzeby i pragnienia w sposób bardziej zrównoważony, niż poprzez wykorzystanie surowców.

https://br.freepik.com/fotos-gratis/pessoa-fazendo-reciclagem-seletiva-de-lixo_18955505.htm

Statystyki

W 2020 roku całkowita ilość odpadów wytwarzanych w Unii Europejskiej (UE) przez wszystkie rodzaje działalności gospodarczej i gospodarstwa domowe wyniosła 2151 mln ton lub 4808 kg na mieszkańca.

Udział budownictwa wyniósł 37,1%, a następnie górnictwa i kopalnictwa (23,4%), przetwórstwa przemysłowego (10,9%), usług związanych z odpadami i gospodarką wodną (10,7%) oraz gospodarstw domowych (9,5%); pozostałe 8,4% stanowiły odpady powstające z innych rodzajów działalności gospodarczej, głównie usługowej (4,5%) i energetycznej (2,3%).

Z tego w UE przetworzono około 2029 mln ton odpadów. Nie obejmuje to odpadów eksportowanych, ale obejmuje przetwarzanie odpadów importowanych do UE. Podane wartości nie są zatem bezpośrednio porównywalne z wartościami dotyczącymi wytwarzania odpadów.

W latach 2004-2020 ilość odpadów poddanych odzyskowi (recyklingowi) wykorzystanych do zasypywania (wykorzystanie odpadów w wykopach do odbudowy zboczy lub celów bezpieczeństwa lub inżynierii w architekturze krajobrazu) lub spalonych z odzyskiem energii wzrosła o 40,3%, tj. z 870 mln ton w 2004 r. do 1221 mln ton w 2020 r. W rezultacie udział takiego odzysku w całkowitym przetwarzaniu odpadów wzrósł z 45,9% w 2004 r. do 60,2% w 2020 r. Ilość odpadów podlegających unieszkodliwianiu zmniejszyła się z 1027 mln ton w 2004 r. do 808 mln ton w 2020 r., co stanowiło spadek o 21,3%. Udział utylizacji w całkowitym przetwarzaniu odpadów zmniejszył się z 54,1% w 2004 r. do 39,8% w 2020 r.

W efekcie, w UE w 2020 r. ponad połowa (60,2 %) odpadów została poddana procesom odzysku: recyklingowi (39,2 % wszystkich przetworzonych odpadów), zasypaniu (14,6 %) lub odzyskowi energii (6,4 %). Pozostałe 39,8% było składowane na wysypiskach (31,3%), spalane bez odzysku energii (0,5%) lub utylizowane w inny sposób (8,1%).

UE musi jednak znaleźć sposoby na lepsze zarządzanie 39,8% odpadów składowanych na wysypiskach. Każdy jest za to odpowiedzialny, ale szczególnie przedsiębiorstwa, ponieważ wytwarzają one większe ilości odpadów, mając większy wpływ na ich produkcję.