ATIK: TARIH VE DÖNÜŞÜM

Günümüzün süreci olan geri dönüşüme ulaşmak için, atıkların başlangıcına mutlaka bakmamız gerekmektedir. Eski toplumlarında atık son derece az ve çoğunlukla biyolojik doğada iken, bugün atık çok farklı bir karaktere sahiptir – tehlikeli, evsel atık, inşaat atığı, biyolojik olarak parçalanabilen ve birçok başka türde olabilir. Bu, onu ya işe yaramaz çöp ya da değerli bir hammadde haline getirir.

Atıkların geçmişine ve bugününe dair içgörü kazanmak istediğimizde gerçekler kendi adına konuşur:

GEÇMİŞ:

• Ö. 500’ler – İlk Atık Yasası, Yunan polis kenti Atina’nın yetkilileri tarafından oluşturuldu. Kanun, atıkların şehir kapılarından en az bir mil uzaklıkta taşınması gerektiğini belirtmekteydi.
• 1515 – Stafford v. Avon kayıtlarına göre, Shakespeare’in babası sokakta çöp bırakmaktan dolayı para cezasına çarptırıldı.
• 1757 – Amerika Birleşik Devletleri’nde, Benjamin Franklin Philadelphia’da ilk belediye sokak temizlik hizmetini kurdu. Aynı dönemde, Amerikan hanehalkı çöplerini evlerinin pencerelerinden ve kapılarından atmak yerine gömmeye başladı.
• 1776 – İlk metal geri dönüşümü, New York’ta bulunan Kral George III’ün heykelinin eritilip külçeye çevrilmesiyle yapıldı.
• 1870 – Fransa – Louis Pasteur, hijyen ile kamu sağlığı arasındaki bağlantıyı kanıtladı.
• 1885 – ABD’de ilk yakma tesisi inşa edildi.
• 1904 – İlk alüminyum geri dönüşüm tesisleri Cleveland ve Chicago’da açıldı.
• 1930’lar, petrol bazlı kimyasal ürünlerden plastik üretiminin başlangıcını gördü. Plastik üretimi, önümüzdeki 20 yıl boyunca yavaşça artarak 1950’lerde zirve yaptı.

GÜNÜMÜZ:

• Dünya okyanuslarında zooplanktondan 6 kat daha fazla plastik parçacık bulunmaktadır.
• Sadece 1 günde üretilen plastik bardakları düz bir çizgide dizerseniz, Ekvator boyunca Dünya’nın etrafını dolaşacaktır.
• Bugün insanlık, her yıl yaklaşık 1 trilyon (1.000.000.000.000) polietilen torba kullanmaktadır.
• AB’de her yıl 2,5 milyar ton atık üretilmektedir.
• Her Avrupalı, ortalama olarak yılda yaklaşık 500 kg atık üretmektedir.

Image: Gabrovo Municipality, “Spring clean-up of unauthorized dumps” campaign

https://gabrovo.bg/bg/news-article/6741